Osoba podejrzana posiada prawo do obrony już w od pierwszych działań wynikających z postępowania przygotowawczego. Osoba aresztowana ma zagwarantowane prawo do kontaktu z adwokatem od chwili zatrzymania, zaś konstytucyjne prawo do obrony przysługuje osobie podejrzanej od chwili wszczęcia czynności procesowych przez powołane do tego zadania organy, czyli jeszcze zanim zostaną takiemu obywatelowi przedstawione zarzuty. Funkcjonariusz podczas zatrzymania zobligowany jest do natychmiastowego poinformowania osoby zatrzymanej o powodach takiego stanu rzeczy oraz o przysługujących mu prawach ze szczególnym uwzględnieniem prawa do kontaktu z adwokatem. W świetle całego procesu, pierwszy kontakt zatrzymanego z obrońca ma kluczowe znaczenie dla jego losów podczas dalszego postępowania.
Zatrzymanie podejrzanego jest działaniem zwykle nie przewidzianym przez samego zainteresowanego. Osoba w chwili zatrzymania może nie zdawać sobie sprawy z przysługujących mu przywilejów. Zatrzymanie bezsprzecznie jest sytuacją wysoce stresogenną, co za tym idzie zachowanie osoby, co do której toczą się czynności niejednokrotnie bywa intuicyjne oraz w wielu wypadkach nie przemyślne. Osoba zatrzymana za wszelką cenę będzie chciała wykazać swoją niewinność w sposób nie koniecznie przemyślany. Osoba zatrzymana zwykle nie jest przygotowana na taką kolej rzeczy oraz nie zdaje sobie sprawy ze swojego położenia.
Skorzystanie z prawa do kontaktu a obrońcą pozwala uniknąć przykrych konsekwencji własnych nieprzemyślanych decyzji, podjętych pod wpływem emocji. Nie pozostawia wątpliwości również fakt, że rolą obrońcy jest również przestrzeganie, aby prawa osoby zatrzymanej były egzekwowane, a wszystkie procedury były zgodne z obowiązującymi normami prawnymi.
Na etapie postępowania przygotowawczego obrońca zobowiązany jest do: